kwatery w Polsce

Za obrzeżami Szwajcarii Kaszubskiej

28 August 2013r.

GMINA CZARNA DĄBRÓWKA Za obrzeżami Szwajcarii Kaszubskiej Gdzie konkretnie tym razem? Jako się rzekło: na południowym zachodzie województwa, ściśle w jednej z największych, naj uroki iwszych i... najmniej znanych gmin ziemi bytowskiej - Czarnej Dąbrówce. Jak caia Bytowszczyzna, dodajmy, przez setki lat niestrudzone bojeo polskość toczącej. Setki lat... Aż osiem wieków Rejowskimi panami na włościach Damerkow (późn. Dąbrową, Dombrowe) byti wtedy von Puttkamer, Grumbkow, Zitzewitz, Lettow, Ikier, Munchow lub Mitziaff. Z pewnością bardziej "ewidentni" (czytelni) od von Ossowskich, Żeromskich (0 Keszebe, Kaszebe... Co do wspomnianych bojów o polskość, W sołectwie Mikorowo przez dwa lata (1778-79) tamtejsi chłopi blokowali wjazd pastora, który podczas mszy nie chciał wygłaszać kazań w rodzimej gwarze kaszubskiej. W siedzibie gminy Jasień walka z pruską administracją kościelną trwała 100 ("po cichu" 150} lat dłużej. Etc. Czy trzeba lepszej zachęty do przyjrzenia się mikorowsko-jasieńskim świątyniom, pałacom i unikalnemu w skali Pomorza wczesnośredniowiecznemu, rzędnemu cmentarzysku bądź muzeum reg ional iów Heps w Kleszczy ńcu? Walory turystyczno - krajoznawcze Można by je mnożyć i mnożyć. Ujmując rzecz skrótowo: Bardzo urozmaicony pejzaż z ogromną ilością (16 tys. hektarów - 54% powierzchni) lasów obfitujących w grzyby i runo. Kompleksy i enklawy leśne z wieloma (26, pow. 1 105 ha) jeziorami, długimi (100,5 km) rzekami Słupią i Pogorzelicą oraz tzw. źródliskami rzecznymi Łupawy i Skotawy. Dalej: Park Krajobrazowy Dolina Słupi. Teren ochronny, rezerwat wodno -torfowiskowo - leśny (jez. Sitno Małe, Duże) i ornitologiczno - leśny (z mnóstwem gniazd orła bielika). Pośród najbardziej znaczących jezior wskazać palcem trzeba Jasieńskie, które liczy 587 ha powierzchni i 7 500 m długości. Od innych akwenów wyróżnia go 7 wysp i wysepek, 2 zbiorniki - "akwaria", piaszczyste dno, płaskie i z reguły zalesione brzegi oraz mrowie przeróżnych ryb. Na jeziorze tym znajduje stę trzecie w Europie lęgowisko łabędzi, kormoranów, bielików i in. ptactwa. Wokół rozlokowane są 3 wsie letniskowe (Jasteń, Łupawsko, żawiaty) t 2 osady przyjeziorne (Cerommo, Otnoga), a między nimi jez. Kozie (103 ha), Skotawsko Wielkie (80 ha), Karwno (33,6 ha) o superczystej wodzie I klasy, ze ścianą drzew stanowiącą filtr biologiczny. Z wód lobeliowych wymienić należy Pomysko, OborowoMałe i Dobre. Rośnie tam, dodajmy, 550-letni dąb szypułkowy; znajdują się ponadto dwie całkowicie nowe elektrownie wodne, pólrzymski (!) most dla "ruchowców", no i arboretum - unikalna szkółka drzewek w Kozinie Dodatkowe atrakcje - Moim zdaniem - stwierdza w odpowiedzi gospodarz gminy Wojciech Gralak - niezwykle czyste powietrze, zapierająca dech w piersiach cisza, jak i doskonałe warunki klimatyczne, topograficzne, plażowe, wypoczynkowe, rajdowe, łowieckie, zbierackie. Skoro już o rajdach mowa. Są nimi w przeważającej mierze oznakowane sziaki turystyczne: niebieski I (kraina lasów i jezior), niebieski l! (rwąca, pokrętna rzeka Łupawa) i zielony (obszar pejzaży młodoglacjainych). Poza tym wytyczono urzekające -według mnie - trasy rowerowe: Łupawsko Czarna Dąbrówka, Jasień Skotawsko. W poprzek Dąbrówki ciągnie się trasa komunikacyjna łącząca południe i północ kraju (Łeba). Co jeszcze warto podkreślić? Bez przerwy modernizowane są w Czarnej drogi. Na pierwszym miejscu stawia się u wójta ochronę środowiska. Gmina, którą kieruje mgr inż. Gralak, szczyci się pełną telefonizacją. Więcej, nieporównywalnie więcej: odnotowuje superdynamiczny rozwój handlu i usług, przełom w budownictwie mieszkaniowym, zielone światło dla turystyki (fakt, który mówi za siebie: 4 eleganckie ośrodki wczasowe koło Jasienia dla 600 gości), zwłaszcza zaś agroturystyki (Jasień, Mikorowo, Karwno, Rokity - 6 gospodarstw dla 60 przyjezdnych) oraz pól namiotowych i kwater prywatnych (Łupawsko, Jasień). Patronuje ostatnim z wymienionych przedsięwzięć Stowarzyszenie Nasza Gmina ■ Nasz Dom, które zapoczątkowało współpracę z SUderbrarup w Niemczech i Pontgibaud we Francji. - - Służymy, pragnąłbym tu wtrącić - dorzuca na odchodne W. Gralak - bogatą chyba ofertą inwestycyjną. Istnieje, dla przykładu, możliwość budowy hacjend letniskowych w Mikorowie, Kozach, Nożynie. To, jestem pewien, korzystna szansa dla obydwu stron. Radziłbym nie stracić jej 2 oczu. No i przyjechać do gminy. Latem czy wiosną, jesienią, ba! i zimą. My - bywa Icy od dawien dawna - też radzimy. GMINA KOŁCZYGŁOWY Zaproszenie na Pojezierze Bytówskie Uściślijmy tytuł. Chodzi o makroregion zwarty przez dziesięciolecia Pojezierzem Zachodniopomorskim, a od roku 1SS9 Pomorskim (Gdańskim). Precyzyjniej? Środkowowschodnia część dawnego województwa słupskiego, teren między grodem nad Słupią (30 km) a Bytowem (20 km), samo centrum i puls czworokąta bytowskiej Cassubn (Borzytuchom - Dębnica Kaszubska - Trzebielino -Tuchomie). Konkretnie: jak wyżej. Z suchych statystyk Obszar niemały-w granicach 17,5tys. ha, mieszkańców około 4 300 Dominuje rolnictwo (320 gospodarstw indywidualnych, w tym 5 wielkich, dzierżawionych od AWRSP). Tyle tylko, że dysponujące lichutkimi - jak prawie wszędzie w Kaszubskiem glebami klasy IV b, nawet V Dzięki sporej ilości (9,1 tys. hektarów, tj. 52,5% powierzchni) lasów rozwinął się również przemysł drzewny, który animuje 6 coraz bardziej prężnych i liczących się zakładów pomienionej branży. Efekt? Gmina - mówi wójt Jerzy Talewski - rozwija się w błyskotliwym wprost tempie. Przykłady pierwsze z brzegu: zainstalowaliśmy oczyszczalnię ścieków w samych Kołczygłowach (nb rodzinnej miejscowości Czesława l.anga), niemal w stu .proeenfac?) skanalizowaliśmy tutejsze wsie, zbudowaliśmy nowe duże wysypisko śmieci, podłączyliśmy telefony do wszystkich sotectw i osad, wzbogaciliśmy się o halę sportową z zapleczem socjalnym o wymiarach olimpijskich (taki) Mało ~ dorzuca szef UG. - Na inwestorów między innymi baz turystycznych i letniskowych czekają dalsze wielkie place budowy - w pełni uzbrojone technicznie, czyli z doprowadzoną energią elektryczną, wodą, kanalizacją, drogami dojazdowymi etc. Pomorskie Jest ich, doprawdy, mnóstwo. W pierwszym rzędzie na uwagę Czytelników zasługuje Park Krajobrazowy Dolina Słupi, którym zwykło się kreować Gałążnię Małą przez wzgląd na szlak turystyczny wcinający się w stareńki las i przydworski ogród z dziesiątkami "pomnikowych" drzew. Jest także przy owym szlaku kościółek z 1887, elektrownia wodna z r. 1913, grodzisko wczesnośredniowieczne, są prawdziwe łany roślin chronionych. Do atrakcji należy zaliczyć i 4 rezerwaty przyrody: leśno-historyczny (grodzisko Borzytuchom), krajobrazowo - leśny (Gołębia Góra), wodno-torfowiskowo-leśny (jeziora Małe i Duże Sitno), ornitologiczny (gniazda orła bielika). W samej Dolinie Słupi występuje - tylko w jej strefie ochronnej -18 pomników przyrody i aż 26 unikatów flory oraz 8 głazów narzutowych charakterystycznych dla osadów moreny czołowej. Wreszcie trudne do zliczenia zabytki etnograficzno - antropogeniczne (budowle sakralne i świeckie, grodziska). Szczególnej uwadze przybyszów spoza DS polecamy: lasy z bogactwem śladowej już flory i fauny, rzeki (Słupia, Pokrzywna; dopływy Słupi: Kamienica, Bródek, Rybica) i jeziora (Konradowo, Czarne, Godzież Duża i Mała, Graniczne, Płaszno) pełne ryb, superczyste, zachęcające do kąpieli i sportów wodnych, olśniewające wręcz unikaty przyrody, np. buki zwyczajne i dęby szypułkowe w Wierszynie i Raduszu, głazy narzutowe w Gałąźni i tubnie, Klub Jeździecki Olimp z wysoko kwalifikowaną obsługą polowań myśliwskich, obozów hippicznych, spływów kajakowych. Przyrodnicze cacka Dobra kultury materialnej czyli obiekty architektoniczne i budownictwa regionalnego. M.in. parafialny kościół z I połowy XIX stulecia, w którym Otto von Bismarck - późniejszy kanclerz Niemiec -bral ślub z Johanną Puttkamer (ś propos: młodzieńcza i ... pomlodzieńcza miłość twórcy "Pana Tadeusza", Maryla Putt kamerowa z Wereszczaków, właśnie w potomku rodu Puttkamerów wywołała, jak wiadomo, asumpt do trochę innych niż polsko - litewskie koneksji). Przy trakcie DS znajduje się barnowski dworek barokowy - własność firmy Lang Team (Cz. Langa!), który jest w końcowej fazie modernizacji i adaptacji do celów turystyczno-rekreacyjnych. Inne ze zlokalizowanych tam regionaliów po przebudowie i odnowie również przystosowywane są do celów turystycznych. Tak ma się rzecz np. z pałacami datowanymi na rok 1836 i połowę XIX wieku w Raduszu, KokZygłowach oraz wielu jeszcze miejsowościach gminy. Gdyby komuś przydarzyły się kłopoty ze zdrowiem? 30 lat pracuje i mieszka w pomienionej kaszubskiej wsi gminnej lek. med. Jerzy Olczak - znakomity fachowiec, przy tym społecznik jakiego ze świecą dzisiaj by szukać, zwany powszechniekołczygłowski m Do które m J u d y mern. Anichybi,pr3wda. Postscriptum. Dorzucimy po nsszym reporterskim zwiadzie, bez emfazy: Nie ulega wątpliwości, że opłaca się odwiedzić zaprezentowaną gminę podczas urlopów i wakacji, planując je nad morzem w pasie od Jarosławca po Ustkę i tebę. Warto chyba pomyśleć także o sugerowanych przez wójta Inwestycjach prywatno spółkowych. Ze swojej strony - jako długoletni miłośnik Kaszubów - ręczę i za ofertę, i za wójtowe prereferencje. MIASTO - GMINA MIASTKO W zakolu prastarej Puszczy Pomorskiej Puszcza na Pomorzu? - pytam nie bez zdziwienia w rozmowie z gospodarzem ziemi miasteckiej, burmistrzem (w tatach siemdem-dziesiątych i osiemdziesiątych pracownikiem naukowym Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku) Janem Ponulakiem. * •Tętniła tutaj pełną życia • słyszę w odpowiedzi - aż po czasy średniowieczne Dziś zostało z niej "tylko" 50% powierzchni resztek lasów, 152 jeziora, rzeki i tzw. żródliska albo zbiorniki wodne, 15 pomników i osobliwości przyrody jakich brakujegdzie indziej, mnóstwo ryb. ptactwa, zwierząt i runa leśnego oraz- chyba niemniej ważne- przejmująca wprost cisza, barwność, aura, bliskie sąsiedztwo natury. Wystarczy, moim zdaniem, za rekomendację dla wczasowiczów i turystów. Historia Miastka ... wiąże się z pomorskim rodem szlacheckim von Massowćw. Ze wsi w mpeścinę przekształci! Miastko swym dekretem książę Bogusław X. Miejskimi prawami sensu stricto uhonorowany został gród koto Brdy, Wieprzy i Studnicy dopiero przed 348 laty. Teraz, po zlikwidowaniu AD 1999 powiatu, jest on siedzibą jednej z największych terytorialnie gmin w kraju. Mieszka tam 21,5 tys. osób. Co stanowi dodatkowy handicap? Przez prawie sam środek gminy przebiega doskonała, szeroka droga krajowa E - 21 Poznań - Słupsk. * od 18 fnsrca 700? główny specjalista ds. iarnoriiądoiYydi w Ministerstwie Spraw Wewnętritiytli i Administracji Pomorskie ur